Waarom je je teleurgesteld voelt in je nieuwe thuisland (en wat dit betekent)

Er zijn dagen waarop je door je nieuwe stad loopt en het leven precies zo voelt als je had gehoopt. De zon schijnt net op het juiste moment, je favoriete koffiebar kent je naam, je herkent steeds meer gezichten op straat. Je bent hier. Je hebt het gedaan.

En toch… zijn er ook momenten waarop iets wringt. Niet groots, niet allesoverheersend, maar wel voelbaar.

Misschien had je verwacht dat bureaucratie hier makkelijker zou zijn – en nu sta je voor de derde keer in een rij zonder te weten of je wel de juiste papieren hebt. Misschien had je gehoopt op moeiteloze vriendschappen – en merk je dat het meer tijd kost dan je dacht. Misschien dacht je dat het gebrek aan regen altijd fijn zou zijn – en verlang je ineens naar dat grijze, natte herfstgevoel dat je vroeger zo verafschuwde.

Niet alles is zoals je had gedacht. Niet alles voelt zo goed als je had gehoopt.

En dat is precies wat je niet had zien aankomen: dat er teleurstelling zou zijn in een leven dat verder precies is zoals je wilde.

Waarom teleurstelling zo hard binnenkomt

Ons brein is gebouwd om voorspelbaarheid te zoeken. Hoe meer dingen in je omgeving logisch en bekend voelen, hoe veiliger het zich voelt. Dit betekent dat je hersenen continu proberen te voorspellen wat er gaat gebeuren, hoe mensen reageren en wat je moet doen.

Maar hier zit het probleem: teleurstelling is een fout in het systeem.

Je brein verwacht iets – en krijgt iets anders.

Dit noemen we cognitieve dissonantie: de spanning die ontstaat als de realiteit niet overeenkomt met wat je had verwacht. En hoe groter de kloof tussen verwachting en realiteit, hoe sterker je hersenen in de weerstand schieten.

Bij emigratie is die kloof vaak enorm.

Je had een bepaald beeld in je hoofd van hoe het zou zijn om hier te wonen. Misschien dacht je dat je na een paar maanden moeiteloos de taal zou spreken, dat je vriendenkring vanzelf zou groeien, dat bureaucratie een irritatiepuntje zou zijn maar niet meer dan dat.

Je brein had een script geschreven. En nu klopt het niet.

• Je verwachtte dat je je thuis zou voelen, maar je voelt je soms nog zoekende.

• Je dacht dat je direct zou aarden, maar je mist een vanzelfsprekend gevoel van zekerheid.

• Je had gehoopt op een sociale klik, maar het bouwen van relaties kost meer tijd dan je dacht.

  
  

En dat is precies waarom teleurstelling zo scherp kan voelen: je hersenen ervaren het als een signaal dat er iets misgaat. Niet omdat het echt misgaat, maar omdat het afwijkt van het script dat het had geschreven.

Waarom ‘het oude’ soms mooier lijkt dan het nieuwe

Iedereen kent dat moment.

• Je staat in een ziekenhuis, worstelend met de taal, en je denkt: was ik maar thuis.

• Je ziet hoe mensen om je heen moeiteloos navigeren door hun eigen systeem en je voelt je verloren.

• Je wilt iets simpels regelen en beseft dat je hier nog steeds niet weet hoe het werkt.

Dit is waarom emigreren soms als een paradox voelt: je hebt een nieuw leven gekozen, maar in momenten van onzekerheid grijpt je brein automatisch terug naar het oude.

Niet omdat het oude beter was, maar omdat het bekend was.

Ons brein idealiseert het verleden zodra het nieuwe ongemakkelijk wordt. Het herinnert zich de dingen die moeiteloos gingen, zonder de ruis van de frustraties. Maar het vergeet dat je daar óók momenten had waarop je dacht: dit is het niet.

Dat is geen teken dat je een fout hebt gemaakt. Het is een teken dat je in een overgang zit.

Controle als kern van teleurstelling

Veel teleurstelling bij emigreren is eigenlijk verlies van controle.

• Je wist hoe het werkte, nu moet je alles opnieuw leren.

• Je kende de ongeschreven regels, nu snap je soms niet eens de geschreven.

• Je voelde je moeiteloos thuis in je omgeving, nu ben je degene die nog niet alles weet.

En dat knaagt. Niet omdat je spijt hebt, maar omdat je het gevoel hebt dat je grip verliest op je eigen leven.

Wat dit betekent – en hoe je ermee omgaat

Wat als teleurstelling niet betekent dat je verkeerd hebt gekozen, maar dat je simpelweg de realiteit inhaalt?

Wat als het feit dat sommige dingen tegenvallen niet betekent dat je niet gelukkig bent, maar dat je simpelweg in de fase zit waarin je je verwachtingen en de werkelijkheid met elkaar in balans moet brengen?

Want uiteindelijk…

• Zal je brein ook deze plek als ‘bekend’ gaan zien.

• Zal je hier, zonder het door te hebben, je eigen routines opbouwen.

• Zal er een dag komen waarop je niet meer denkt: ‘Ik woon hier’, maar gewoon: ‘Ik ben hier’ – zonder twijfel.

  
  

Maar dat proces kost tijd. En misschien is dat het moeilijkste aan emigreren: je moet eerst door de teleurstelling heen, voordat je je echt ergens thuis kunt voelen.